Ev Hanımlarına Emeklilik Şartları Belirlendi mi?
Ev hanımlarına emeklilik şartları, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) torba yasa çalışmaları ile birlikte gündemdeki yerini koruyor. Özellikle ev kadınları için emeklilik başvurularının yapılması beklenirken, bu konuda olumlu gelişmeler yaşanıyor. Yeni düzenlemeye göre, sosyal güvencesi olmayan ev hanımlarının isteğe bağlı sigorta kapsamına alınarak sosyal güvenlik sistemine dahil edileceği belirtiliyor. Peki, ev hanımlarına emeklilik ne zaman yürürlüğe girecek? İşte bu konuda Hürriyet Gazetesi yazarı Noyan Doğan’ın sunduğu detaylar:
Ev Hanımlarına Emeklilik Ne Zaman Çıkacak?
Ev hanımlarının prim desteği ile sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi ve böylece emeklilik hakkı elde etmesi gündemdeki önemli konulardan biri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, geçtiğimiz günlerde ev kadınlarının sigortalılığı ve emekliliği ile ilgili bir çalışmanın başlatıldığını duyurdu. Şimdi, bu çalışmanın kapsamına ve ev kadınlarına nasıl emeklilik hakkı tanınacağına bakalım.
Mevcut durumda, ev kadınları sosyal güvenlik sistemine dahil olup, prim ödeyerek emekli olabiliyorlar. Ev kadınları, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurarak isteğe bağlı sigortalı olabiliyor ve düzenli prim ödeyerek emeklilik hakkını kazanabiliyorlar. Sigortalılık süresi, SGK’ya yapılan başvurunun kayıtlara geçirilmesi ile başlayıp, aylık ödenecek primler de belirlenen sınırlar dahilinde ev kadınları tarafından kendileri belirleniyor.
Ne Kadar Prim Ödenecek?
İsteğe bağlı sigorta primleri için ödenecek en düşük prim, brüt asgari ücretin yüzde 32’si; en yüksek prim ise brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar olacak. Örneğin, güncel asgari ücret üzerinden hesaplandığında, isteğe bağlı sigorta yaptıracak ev kadınları aylık en az 6.400 lira prim ödemek zorunda. Primlerini yüksekten ödemek isteyenler için ise aylık 48 bin lira üzerinden sigortalı olma imkanı bulunuyor. Ayrıca, 6.400 lira ila 48 bin lira arasında istedikleri bir tutar üzerinden de isteğe bağlı sigorta primi yatırma seçenekleri mevcut.
Ödenecek primin yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si ise genel sağlık sigortası primine gitmektedir. İsteğe bağlı sigorta yaptıran ev kadınları, Bağ-Kur kapsamında değerlendirilerek bu şartlara göre emeklilik hakkına sahip olmaktadırlar. İsteğe bağlı sigortalı olan ev kadınlarının emekli olabilmesi için 9.000 gün prim ödemesi ve 58 yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir.
Üçte Biri Devletten Desteklenecek
Şimdiye kadar bahsettiklerimiz, ev kadınlarının mevcut durumda sigorta sistemine dahil olabilmeleri için gereken şartlardı. Peki, yeni düzenleme ile neler değişecek? Yapılan çalışma ile, aktif bir sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınlarının yine isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil edilmeleri planlanıyor. Ancak bu sefer, ödenecek primin üçte birinin devlet tarafından karşılanacağı belirtiliyor. Yani, devlet desteği ile prim ödemeleri daha ulaşılabilir hale gelecek.
Örneğin, mevcut asgari ücret üzerinden hesaplandığında, isteğe bağlı sigorta yaptırarak aylık 6.400 lira prim ödeyen bir ev kadınının, priminin 2.133 lirasını devlet karşılayacak. Böylece ev kadınının aylık prim ödemesi 4.267 liraya düşecek. Asgari ücretin artması durumunda, devletin prim katkısının da artacağı öngörülüyor.
Erken Emeklilik İmkanları
- Yeni düzenlemelerden biri, Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşitlenmesi ve prim gün sayısının 9.000 günden 7.200 güne düşürülmesi olacak. Bu değişiklik ile, bugün Bağ-Kur statüsünde 9.000 gün prim ödeyerek 58 yaşında emekli olacak bir ev kadını, artık 7.200 prim gün ile (20 yıl) daha erken emeklilik hakkına sahip olabilecek.
- Geçmişte prim ödemiş, bir nedenle prim ödemeyi bırakmış ya da halen isteğe bağlı sigortalılığı süren ev kadınlarının yeni düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı konusu ise henüz net değil. Ancak yapılan çalışmalar, yeni düzenlemenin hiçbir sigortası olmayan ev kadınlarını kapsayacağını ve prim desteğinin bu kişilere de sağlanacağını gösteriyor.